De­mon­stra­tie­recht inperken: een goed idee? 'De­mon­stra­tie in Barneveld was traumatisch voor mensen'

Ophef over demonstratie in Barneveld

Bij een lezing van Christenen voor Israël in Barneveld ontstond deze week ophef door een demonstratie die buiten het gebouw plaatsvond door Ummah voor Gaza. Zij waren aan het protesteren tegen het beleid van de Israëlische regering richting de Palestijnen. Het protest riep veel reacties op, vooral vanwege de manier waarop het werd uitgevoerd.

Wat gebeurde er precies?

Volgens meerdere aanwezigen ging het protest verder dan alleen spandoeken of leuzen. Demonstranten zouden bezoekers hebben uitgescholden voor 'kindermoordenaars'. Ook lag er een met nepbloed besmeurde Israëlische vlag op de grond voor de ingang. Daardoor voelden sommige bezoekers zich geïntimideerd, omdat ze daar overheen moesten lopen om naar binnen te kunnen.

Wat mag wel en niet bij een demonstratie?

In Nederland is demonstreren een grondrecht. Dat betekent dat iedereen zijn of haar mening mag uiten, ook als die mening schokkend of impopulair is. Is Dit is Tijs (EO) stelt jurist Berend Roorda dat symbolisch protest, zoals het neerleggen van een vlag in principe toegestaan is, tenzij het uitloopt op strafbare belediging of daadwerkelijk gevaar oplevert.

Noodzaak of intimidatie?

Moet het demonstratierecht worden ingeperkt als het als provocerend of intimiderend wordt ervaren? Activist Rozemarijn van 't Einde, predikant Oscar Lohuis en rechtswetenschapper Berend Roorda deelden hun mening in Dit is Tijs (EO). Van 't Einde verdedigt de actie in Barneveld. Ze ziet het als een noodzakelijk schurend protest. Volgens haar moeten demonstraties soms provoceren om bewustwording te creëren:

000

scherm sluiten

000

Rozemarijn van 't Einde

Activist

"Natuurlijk wil je als demonstrant het liefst ook een foto dat iemand over zo'n bebloede vlag loopt, omdat dat de werkelijkheid goed weergeeft. Dat is heel vervelend voor de mensen over wie dat gaat, maar dat is het punt: je wil met demonstreren ook ongemak creëren, want dit kan niet zo doorgaan."

000

Lohuis, spreker op de lezing van Christenen voor Israël in Barneveld, is geschokt door de gang van zaken. Hij ervaart de actie als vernederend en intimiderend, en pleit voor strengere handhaving.

000

scherm sluiten

000

Oscar Lohuis

Spreker Christenen voor Israël

"Dit is natuurlijk buitengewoon intimiderend en ik heb ook gehoord van mensen die achteraf gehuild hebben, omdat ze over die vlag hebben gelopen en omdat ze dat gewoon heel erg verschrikkelijk hebben gevonden. Ze komen daar om gewoon steun aan Israël te betuigen en dan overkomt je dit. De demonstratie in Barneveld was traumatisch voor mensen. Er zijn mensen die er niet van geslapen hebben."

000

Roorda, expert op het gebied van demonstratierecht, benadrukt het belang van het grondrecht op protest, maar met duidelijke grenzen. Volgens hem ligt het oordeel over wat toelaatbaar is bij de rechter, en moet de overheid demonstraties waar mogelijk faciliteren, zolang ze vreedzaam blijven:

000

scherm sluiten

000

Berend Roorda

Expert demonstratierecht

"Zolang demonstraties niet met geweld zijn, kan er heel veel. Dus ook verontrustende, kwetsende uitingen. Daar moet ruimte voor zijn in de democratierechtsstaat. Ook vanuit het oogpunt van ruimdenkendheid, pluriformiteit, tolerantie. (...) Demonstraties mogen schuren, maar de grens ligt bij strafbare feiten."

000

Kijk Dit is Tijs

In Dit is Tijs (EO) gaat presentator Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek.

Klik hier om de volledige uitzending te bekijken via NPO Start.

Luister Dit is Tijs als podcast

Je kunt Dit is Tijs (EO) ook terugluisteren als podcast.

Klik hier om de uitzending af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Staat het demonstratierecht onder druk? 'Soms maken demonstranten het er ook naar'

  Staat het demonstratierecht onder druk? 'Soms maken demonstranten het er ook naar'

• Verbod op waterkanon bij A12-demonstraties? 'Het is gewelddadig, ik heb mensen om zien vallen'

  Verbod op waterkanon bij A12-demonstraties? 'Het is gewelddadig, ik heb mensen om zien vallen'

• Wordt het demonstratierecht aangepast? 'Bemoei je er niet mee, overheid'

  Wordt het demonstratierecht aangepast? 'Bemoei je er niet mee, overheid'